زمانی که «پورتو» به رهبری «خوزه مورینیو» سه سال پیش، توانست قهرمان لیگ قهرمانان اروپا شود، اتفاقی نادر در فوتبال این قاره رخ داد. به گزارش خبرنگار بازتاب ورزشی، به نقل از تایمزآنلاین: در پانزده سال گذشته، تنها دو باشگاه خارج از پنج کشور بزرگ فوتبال اروپا، به فینال لیگ قهرمانان اروپا راه یافتند؛ «پورتو» و «آژاکس». در هر صورت، این خلأ، امسال گسترش بیشتری پیدا کرد، به گونهایکه پنج کشور بزرگ اروپایی، شامل آلمان، فرانسه، انگلیس، ایتالیا و اسپانیا به احتمال زیاد، سیزده تیم از شانزده تیمی را که برای مرحله بعدی لیگ قهرمانان انتخاب میشوند، تشکیل میدهند. این آمار در صورتی که در گروه «F» مسابقهها پس از منچستر یونایتد، تیم دیگری از این پنج کشور صعود کند، افزایش خواهد یافت. یکی از برنامههای یوفا، تضمین و توسعه ورزش در تمام اروپاست، اما مهمترین رقابت آن، تنها به بازاری بسته و محدود به باشگاههایی از این پنج کشور و جمعیت ۳۰۰ میلیونی آنان اختصاص یافته است. دو دلیل عمده وجود دارد که نشان میدهد، این روند مسیر خوبی برای فوتبال نیست؛ دلیل نخست این که، برخی باشگاههای بزرگ و با سابقه اروپا، که بیشتر آنها هم قهرمان اروپا شدهاند، مانند آژاکس و بنفیکا به سمت گمنامی حرکت میکنند. تیمهایی مانند «آ اس رم»، «والنسیا» یا «آرسنال» که هیچ کدام یک جام اروپایی ندارند، بسیار بزرگتر و جذابتر نسبت به ده سال گذشته به نظر میرسند و تنها چهار تیم از چهل تیمی که به مرحله نیمه نهایی رسیدهاند، چنین ویژگیهایی دارند. در پنج فصل گذشته، تنها یکی از آنها به مرحله یک چهارم نهایی رسیده است و اگر تیمی را خارج از این پنج کشور در مراحل بالا ببینیم، باید تعجب کنیم که شاید بازیهای اروپایی، در حال از دست دادن میراث خود باشند. دلیل دوم که یوفا و باشگاهها نیز حساسیت زیادی روی آن دارند، مسائل مالی است. یوفا به کشورها میرود و حق پخش بازیها را به شرکتهای ملی تلویزیونی میفروشد. پخشکنندگان بازیها در آغاز نگران ردهبندیها هستند و میخواهند تیمهای بیشتری از کشورشان تا جای ممکن به مرحله بعد صعود کنند. اگر شما پخشکنندهای خارج از پنج کشور بزرگ اروپایی باشید، متوجه خواهید شد که شانس تیمهای کشور شما برای رقابتها، کمتر از دیگران است؛ بنابراین، در فصل بعد، یوفا تلاش میکند تا حق پخش بازیها را با توجه به پیشنهاد کم شما نسبت به گذشته به شرکت دیگری واگذار کند. چگونه این موقعیت قابل تغییر است؟ باشگاههای خارج این پنج کشور، نیاز دارند با بهبود وضعیت خود، تجربه لیگ قهرمانان را به گونه دیگری استفاده کنند. این امر بدین معنی است که بتوانند سطح استاندارد رقابتهایی که با آن روبهرو هستند، بهبود بخشیده در عین حال کمک کنند سود بیشتری را به دست آورند. در این مرحله است که لیگهای منطقهای مهم میشود. در سال ۲۰۰۱ «هری فان رایج»، رئیس سابق باشگاه «پی اس وی» آیندهوون، پیشنهاد تشکیل لیگ آتلانتیک را داد که شامل بهترین باشگاههای هلند، بلژیک، اسکاتلند و پرتغال بود. این باشگاهها با فاصله گرفتن از لیگهای داخلی خود با یکدیگر به رقابت میپرداختند و رقابتهای داخلی بنا به روال پیش ادامه مییافت. این پیشنهاد «فان رایج»، راضیکننده به نظر میرسید؛ نخست این که استاندارد رقابتها برای باشگاههای حاضر در لیگ آتلانتیک، بالا میرفت و موجب میشد تیمها بهتر شده و بتوانند بازیکنان بهتری را جذب کنند که با ادامه این چرخه، موجب بهبود کیفیت این لیگ نیز میشد. در ادامه لیگ آتلاتنیک، میتوانست با بستن قراردادهای تلویزیونی با این پنج کشور بزرگ و از دیدگاه تبلیغاتی بازار تلویزیونی برابر ۴۰ میلیون پوند در سال را به دست بیاورد. میانگین تماشاگران شانزده تیم لیگ آتلاتنیک، حدود سیهزار نفر برای هر بازی بود که بیشتر از «لالیگا»، سری آ و لیگ یک بود. این رخداد، موجب میشد که پنج کشور ناگهان به شش کشور تبدیل شوند. اما اینجا نقطه توقف نیست، کشورهای اسکادیناوی نیز از هفته گذشته، لیگ پادشاهی خود را با حضور باشگاههایی از نروژ، سوئد و دانمارک راهاندازی کردهاند. این بازیها با حضور فنلاند به یک لیگ اسکاندیناویایی کامل تبدیل خواهد شد. شاید بتوان لیگ بالکان را با حضور باشگاههایی از یونان، ترکیه، کرواسی و صربستان نیز راهاندازی کرد، که البته این امر با مشکلاتی سیاسی روبهروست، اما چه چیز بهتر از ورزش، میتواند زخمهای کهنه را بهبود بخشد. لیگ «آلپ» دانوب نیز میتواند با حضور باشگاههایی از سوئیس، اتریش، مجارستان و جمهوری چک تشکیل شده و همچنین کشورهای اوکراین، رومانی، بلغارستان و لهستان نیز میتوانند لیگی شرقی را تشکیل دهند. این امر می تواند جایگاهها را در لیگ قهرمانان متفاوت نشان دهد، اما یوفا هیچ کدام از این روشها را نمیخواهد. او بر اهمیت لیگهای داخلی تأکید بسیاری داشته و نگران است مبادا لیگهای منطقهای استقلال بزرگترین لیگ اروپایی را زیر سؤال ببرند، اما این کار در مقابل، میتواند همچون یک بازدارنده عمل کند. وجود باشگاههای قدرتمند خارج از پنج کشور اروپایی، کمک میکند تا قدرت در اروپا پخش شده و کار برای تیمهای انگلیسی، اسپانیایی و ایتالیایی مشکل شود و همچنین موجب ایجاد انگیزه مالی در میان همگان هم خواهد شد. نکته دیگر آن که انتخابات یوفا نیز در راه است و دستکم یکی از نامزدها هم میتواند با این ایدههای جدید به میدان بیاید؛ شاید این ایده، مشروعیت آن نامزد برای این بازیها نیز باشد. لیگهای پیشنهادی برای راهاندازی: نام لیگ – جمعیت تحت پوشش – درآمد تقریبی – میانگین تماشاگر ۱٫ لیگ شرقی ـ ۱۱۴٫۸ میلیون نفر ـ ۶۱۰ میلیارد پوند ـ ۸۹۴۱ نفر. ۲٫ آلپ و دانوب ـ ۳۵٫۸ میلیون نفر ـ ۴۴۸ میلیارد پوند ـ ۸۲۸۳ نفر. ۳٫ بالکان ـ ۹۸٫۶ میلیون نفر ـ ۵۱۷ میلیارد پوند ـ ۱۴۴۰۲ نفر. ۴٫ آتلانتیک ـ ۴۲٫۳ میلیون نفر ـ ۶۷۲٫۹ میلیارد پوند ـ ۳۰۴۶۹ نفر . ۵٫ اسکاندیناوی ـ ۲۴٫۴ میلیون نفر ـ ۴۲۹٫۸ میلیارد پوند ـ ۱۲۱۱۱ نفر. بزرگترین لیگهای حاضر در اروپا: نام لیگ – جمعیت تحت پوشش – درآمد تقریبی – میانگین تماشاگر ۱٫ اسپانیا ـ ۴۴٫۴ میلیون نفر ـ ۵۴۳ میلیارد پوند ـ ۲۹۲۰۵ نفر. ۲٫ انگلیس ـ ۵۰٫۴ میلیون نفر ـ ۹۵۰ میلیارد پوند ـ ۳۴۲۷۴٫ ۳٫ ایتالیا ـ ۵۸٫۷ میلیون نفر ـ ۸۸۰ میلیارد پوند ـ ۳۸۹۹۴ نفر. ۴٫ فرانسه ـ ۶۳٫۵ میلیون نفر ـ ۹۶۶ میلیارد پوند ـ ۲۱۸۳۲ نفر. لیگ اسکاندیناوی: یونایتد تمپر، اچ جی کی هلسینکی، هاکا والکه آ کاسکی، تی پی اس تورکو (فنلاند) ـ اف سی کپنهاگن، اف سی میجلند، بروندبی، آلبورگ (دانمارک) ـ الفسبورگ، آ ای ک، مالمو، دورگاردنس (سوئد) ـ روزنبرگ، بران، واله رنگا، ویکینگ استوانگر (نروژ). لیگ آتلانتیک: سلتیک، رنجرز، هارتس، آبردین (اسکاتلند) ـ پورتو، بنفیکا، لیسبون، براگا (پرتغال) ـ اندرلخت، خنک، اف سی بروژ، استاندارد لیژ (بلژیک) ـ آژاکس، پی اس وی آیندهوون، فاینورد، هیرن وین (هلند). لیگ بالکان: پاناتینایکوس، آ ا ک آتن، المپیاکوس، آریس سالونیکا (یونان) ـ فنر باغچه، گالاتاسرای، بشیکتاش، ترابوزان اسپور (ترکیه) ـ دینامو زاگرب، هایدوک اشپلیت، ان کی زاگرب، ان کی اوسیک (کرواسی) ـ پارتیزان بلگراد، وجوودیا، کرونا زودزا، اف سی اس مدرفو (صربستان). لیگ شرقی: دینامو کیف، شاختدار دونتسک، دنیپرو، کارپاتی لفوف (اوکراین) ـ بلچاتوف، ویسلا کراکوف، لجیا ورشو، لج پوژنان (لهستان) ـ دینامو بخارست، استوا بخارست، یورنیورسیتاتی، کرایوفا، تیمسوورا (رومانی) ـ لفسکی صوفیه، زسکا صوفیه، لیتکس لووچ، بوتف پلودیف (بلغارستان). لیگ آلپ دانوب: راپید وین، رد بول سالزبورگ، آسترا وین، اشتروم گراتس (اتریش) ـ یانگ بویز برن، اف سی بازل، اف سی زوریخ، گراس هاپرز (سوئیس) ـ اسپارتا پراگ، اسلوان دیبرچ، اسلاویا پراگ، بانیک استروا (جمهویچک) ـ دبرسن، ام تی کی بوداپست، زالا اگرژگ، اوژپست (مجارستان).